Ψυχολογία και ζωή
Όλοι είμαστε, κατά κάποιο τρόπο, ψυχολόγοι. Στην καθημερινή μας ζωή κάνουμε ο,τι κάνει και ο ψυχολόγος στο εργαστήριο. Παρακολουθούμε τους συνανθρώπους μας και ακούμε τι λένε. Παρατηρούμε πως αντιδρούν στις πράξεις μας. Συλλέγουμε πληροφορίες από τις παρατηρήσεις μας και φτιάχνουμε θεωρίες (όπως - οι κοντοί άνθρωποι είναι επιθετικοί, οι γυναίκες οδηγούν νευρικά, οι μακρυμάλληδες φοιτητές καπνίζουν χασίς.) Και δοκιμάζουμε αυτές τις θεωρίες, εξετάζοντας αν οι προβλέψεις μας είναι ακριβείς ή ψάχνουμε για ενδείξεις που να τις υποστηρίζουν. Πολύ συχνά πέφτουμε έξω, παρόλο που δύσκολα το παραδεχόμαστε. Η "κοινή λογική" μπορεί να επαρκεί για πολλές διαδικασίες και καταστάσεις, άλλα μπορεί επίσης να μας οδηγήσει σε λανθασμένα συμπεράσματα και άσκοπες πράξεις. Πολλές από τις ιδέες μας για την ανθρώπινη φύση, την προσωπικότητα, τις πολιτιστικές επιρροές, μπορεί να είναι απλές προκαταλήψεις βασισμένες σε προϋποθέσεις που πηγάζουν από τη δική μας φύση, προσωπικότητα και ανατροφή. Είμαστε όμως σε θέση να κάνουμε σωστές παρατηρήσεις πάνω στα φαινόμενα, να αξιολογήσουμε τις πληροφορίες που παίρνουμε και να αφομοιώσουμε πολύπλοκες ιδέες; Ίσως όχι. Και αυτό μπορεί να μας οδηγήσει στη λανθασμένη χρήση της ψυχολογίας. 
Προσπαθώντας να καταλάβουμε ή να εξηγήσουμε τη συμπεριφορά, είναι εύκολο να προσκολληθούμε σε λανθασμένα ή υπεραπλουστευμένα επιχειρήματα για να υποστηρίξουμε τις θέσεις μας. Για να πάρουμε ένα απλό παράδειγμα - λέμε ότι "η βια που παρατηρείται σε πολυμελείς, φτωχές οικογένειες είναι αποτέλεσμα των συνθηκών συνωστισμού". Γιατί; Γιατί ξέρουμε ότι αν βάλουμε πολλά ποντίκια σε ένα μικρο κλουβί θα επιτεθούν το ένα στο άλλο και ίσως σκοτώσουν τα πιο αδύναμα. 
Η ιδέα είναι ενδιαφέρουσα και ο παραλληλισμός δελεαστικός άλλα η βασική υπόθεση είναι λάθος. Είναι αλήθεια ότι μερικοί άνθρωποι θα γίνουν βίαιοι, άλλοι θα πανικοβληθούν και άλλοι θα επαναστατήσουν σε παρόμοιες συνθήκες. Άλλα οι περισσότεροι δεν θα κάνουν τίποτα από αυτά. Ακόμα και έτσι να γίνει, μπορεί να υπάρχουν πολλοί άλλοι λόγοι για αυτή τη φαινομενικά "τυπική" συμπεριφορά. Τα ποντίκια δε μοιάζουν με τους ανθρώπους ούτε με φυλές ανθρώπων. Τα ποντίκια μαζεύουν ο,τι βρουν. Το ίδιο και μερικοί τσιγγάνοι. Αυτό σημαίνει ότι όλοι οι τσιγγάνοι είναι φιλάργυροι και ότι θα σκοτώσουν τους ομοφύλους τους μέσα σε μια πολυάνθρωπη κατασκήνωση; Όχι βέβαια. Παρόλα αυτά, ο τρόπος που απλουστεύουμε τον κόσμο που ζούμε - βρίσκοντας αναλογίες ανάμεσα σε άσχετα φαινόμενα - μπορεί να κυριαρχήσει στις αντιδράσεις μας, ακόμα και στον τρόπο ζωής μας. 
Όσο πιο περίπλοκη ή ανεξήγητη είναι μια κατάσταση, τόσο πιο μεγάλη είναι η τάση μας να την απλουστεύσουμε. Οι ψυχολόγοι τρέμουν αυτήν την τάση. Υποστηρίζουν ότι όσο πιο πολύπλοκες είναι οι καταστάσεις που είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε, τόσο το καλύτερο - αν μας ενδιαφέρει η αλήθεια για τον εαυτό μας και τη συμπεριφορά μας. Όσο πιο ώριμοι είμαστε, τόσο λιγότερη θα είναι η ανάγκη μας για απλούστευση ή για χρήση της ψυχολογίας και θα μπορέσουμε να προσαρμοστούμε καλύτερα στη ζωή, που δεν είναι καθόλου απλή. Αυτός είναι και ο λόγος που οι ψυχολόγοι προσπαθούν να ακολουθήσουν τις μεθόδους της επιστήμης. 
   Ξετυλίγοντας τα μυστήρια 
Εκατό χρόνια πριν, η ιδέα να υιοθετήσει κανείς την επιστημονική αντίληψη στη μελέτη του ανθρώπου ήταν μια συναρπαστική καινοτομία. Τον καιρό εκείνο θεωρήθηκε μεγάλη πρόοδος η ανακάλυψη του πόσο πολύ πρέπει να διαφέρουν δυο βάρη για να μπορέσει οποιοσδήποτε να αντιληφθεί ότι δεν είναι ίδια. Ύστερα ανακαλύφθηκε ότι το ίδιο συμβαίνει και με την ένταση του ήχου, τα χρώματα ή το μήκος των γραμμών. Αυτή ήταν μια σημαντική ανακάλυψη. Σημαίνει ότι η συμπεριφορά των ανθρώπων επαναλαμβάνεται συνεχώς και ότι η πειραματική μέθοδος είναι κατάλληλη να την ερευνήσει και να την προβλέψει. 
Αυτή η εξήγηση οδήγησε κατευθείαν στις επόμενες μεγάλες ανακαλύψεις που προήλθαν από τη χρήση επιστημονικών μεθόδων στην προσπάθεια να απαντηθεί το ερώτημα - Πως γινόμαστε ικανοί ενήλικοι; Ξεκινάμε σαν ανήμπορα βρέφη. Τουλάχιστον ένα μέρος της νέας συμπεριφοράς που εφαρμόζουμε στο δρόμο της εξέλιξης προς την ενηλικίωση πρέπει να είναι επίκτητο. Πως λειτουργεί αυτή η διεργασία της μάθησης; 
Οι πρώτες επιστημονικές απαντήσεις ήρθαν από ένα Ρώσο φυσιολόγο, τον Παβλώφ, και έναν Αμερικανό ψυχολόγο, τον Θόρνταίκ. Μας έδειξαν ότι η μάθηση εξαρτάται από τις αμοιβές και τις τιμωρίες. Άλλα οι ανακαλύψεις τους ήταν πιο περίπλοκες από όσο φαίνεται σε αυτή τη φράση. Δεν είναι αρκετή μια οποιαδήποτε αμοιβή που δίνεται όποτε να ναι - πρέπει να είναι κάτι που, στο βιολογικό επίπεδο, ο οργανισμός το επιθυμεί πραγματικά και πρέπει να ρθει αμέσως μετά (μισό δευτερόλεπτο περίπου) την εκτέλεση της επιθυμητής συμπεριφοράς. 
Τώρα ξέρουμε ότι, στην πραγματικότητα, η μάθηση είναι μια πολύ πιο περίπλοκη διεργασία, άλλα αυτός ήταν ο σπόρος από που γεννήθηκε η ψυχολογία. Μια σημαντική άποψη της δουλειάς του Παβλώφ και του Θόρνταίκ ήταν ότι πειραματίζονταν με ζώα. Μαζί με άλλους πρωτοπόρους, μπόρεσαν να δείξουν ότι η συμπεριφορά των ανθρώπων όσο αφορά τη μάθηση μπορεί να συσχετιστεί αξιόπιστα με την αντίστοιχη διεργασία στα κατώτερα ζώα. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι συμπεριφέρονται όπως τα ζώα (σαν το παράδειγμα με τα ποντίκια και τους τσιγγάνους), άλλα ότι οι άνθρωποι και τα ζώα μαθαίνουν μερικούς τρόπους συμπεριφοράς με όμοιο τρόπο. Και πράγματι, εξετάζοντας συστηματικά ορισμένες πλευρές της συμπεριφοράς των ζώων, μαθαίνουμε πολλά για τον εαυτό μας. 
Η ψυχολογία, κάτω από αυτό το πρίσμα, έγινε γνωστή σαν "επιστήμη της συμπεριφοράς" ή, πληρέστερα, "η επιστήμη της συμπεριφοράς των οργανισμών". Ένας παλιότερος ορισμός ήταν "η επιστήμη της νοητικής ζωής", και πολλοί σύγχρονοι επιστήμονες ξαναγυρίζουν σε αυτό τον ορισμό, που έχει το "συνειδητό" σαν κεντρική έννοια και ενθαρρύνει τη μελέτη των ονείρων, των φαντασιώσεων, της μνήμης, των νοητικών διεργασιών, των αισθήσεων κλπ., δηλαδή όλων των πλευρών της λειτουργίας του μυαλού. 
Οι πρώτοι ψυχολόγοι και, ειδικότερα, οι πρώτοι συμπεριφοριστές (οι ψυχολόγοι που πιστεύουν ότι κάθε συμπεριφορά είναι αποτέλεσμα μάθησης) δε δέχονταν την ύπαρξη τέτοιων φαινομένων ή τα έβλεπαν σαν ξέχωρα ήδη συμπεριφοράς. Υποστήριζαν, για παράδειγμα, ότι το τι κάνει και τι είναι στην πραγματικότητα ένας άνθρωπος μπορεί να έχει πολύ λίγη σχέση με το τι σκέφτεται. Μπορεί να θεωρεί κανείς τον εαυτό του λιοντάρι άλλα οι φίλοι του να τον βλέπουν σαν ποντίκι, ένα ήπιο και ήσυχο ανθρωπάκι με ελαφρώς γελοίες ιδέες. Σύμφωνα με τους συμπεριφοριστές οι πράξεις του είναι αυτές που μετράνε για τους άλλους και, μακροπρόθεσμα, για τον ίδιο. Οι πράξεις μιλάνε πιο δυνατά από τα λόγια. 

Παιδιά που ζουν σε θανάσιμο κίνδυνο (τρέχουν να γλιτώσουν από το βομβαρδισμό) καταλαβαίνουν το θάνατο και την επιβίωση πολύ πιο νωρίς από ότι προβλέπει η θεωρία της ανάπτυξης.